Dit jaar zijn we thuis op 4 mei. We kunnen samen herdenken, maar alleen in gedachten. Lastig, omdat veel mensen gewend zijn om tijdens herdenkingsdag samen te zijn. Diverse gemeenten in het Gooi hebben geprobeerd om, waar mogelijk, toch saamhorigheid te creëren.
foto: Bob Awick
Vlag, taptoe en de ‘twee minuten’
Omdat we vanwege de coronacrisis voornamelijk thuis zijn, zal dit jaar worden afgeweken van het gebruikelijke vlaggenprotocol. In plaats van de vlag van 18 uur tot zonsondergang op te hangen, is gevraagd om de vlag thuis de hele dag halfstok te hangen, ter nagedachtenis van de oorlogsslachtoffers. Het gaat dan om de Nederlandse driekleur zonder oranje wimpel.
Het signaal Taptoe Infanterie is de muziek die de twee minuten stilte inluidt bij de dodenherdenking. Een groep trompettisten heeft alle blazers in Nederland opgeroepen om het Taptoe-signaal mee te spelen vanuit huis, om 19.58 uur.
Overal in Nederland wordt vanaf 20.00 uur twee minuten stilte in acht genomen. Na de twee minuten stilte klinkt om 20.02 uur het Wilhelmus. Iedereen is uitgenodigd om thuis het eerste couplet mee te zingen. Hier kun je nog even oefenen.
Indrukwekkend alternatief programma in Huizen
De gemeente Huizen heeft een indrukwekkend alternatief programma ontwikkeld voor de herdenkingsdag. Hein Hoffman, programmamaker en voorzitter van het 4 meicomité in Huizen, heeft met medewerking van jongeren en van burgemeester Niek Meijer een prachtige documentaire gemaakt. Een documentaire die voor iedereen in het Gooi heel interessant is om te bekijken, en dat kan nu al.
Prachtige documentaire
De documentaire start bij het herdenkingsmonument in het Warandepark. Hier wordt het verhaal achter het monument verteld en van daar wordt er gelopen naar het monument aan het Prins Bernhardplein. Tijdens die tocht, die 13 minuten duurt, worden de namen van 98 Huizense oorlogsslachtoffers voorgelezen. Sommige slachtoffers krijgen een gezicht door de verhalen die jongeren over hen vertellen. Aangekomen bij het monument op het Prins Bernhardplein houdt burgemeester Niek Meijer een toespraak.
Kranslegging
In Huizen vindt de kranslegging plaats om 08.00 uur ’s ochtends, bij het monument aan het Prins Bernhardplein. Vervolgens legt burgemeester Niek Meijer met zijn vrouw Janny een krans bij het monument in het Warandepark, waarna ook de collegeleden, het Veteranencomité en het 4 meicomité bloemen zullen leggen. Van 08.30 tot 20.00 uur zorgt het Veteranencomité voor een erewacht van één persoon bij het monument op het Prins Bernhardplein, met elk half uur een wisseling van de wacht. Huizers kunnen vanaf 08.30 uur zelf bloemen komen leggen bij het monument, natuurlijk met inachtneming van de coronamaatregelen.
Herinneringsvlucht over Huizen
Op 4 mei om ongeveer 15.22 uur vliegen de Edambusters hun herinneringsvlucht over Huizen. In tegenstelling tot andere jaren wordt nadrukkelijk langs verzorgingshuizen gevlogen. Om groepsvorming te voorkomen zal er langs (en dus niet over) de gebruikelijke herdenkingsplaatsen gevlogen worden. De Edambusters is het 1077 squadron van de Royal Airforces Association en bestaat uit een groep Nederlandse privé-vliegers die met de RAF geassocieerd is. Sinds 1974 voeren zij herinneringsvluchten uit boven gedenkplaatsen van gevallen vliegers in Nederland.
Eemnes
In Eemnes is een sobere herdenking zonder publiek. Deze is live te volgen via de website van de gemeente, onder het kopje ‘Nieuws’. De herdenking, die je dus thuis kunt volgen, start om 18 uur. Het programma is hetzelfde als voorgaande jaren: een welkom door de voorzitter van het Vrijheidscomité, het uitgekozen gedicht van de basisschool, 2 minuten stilte, het Wilhelmus, de toespraak door de burgemeester en aansluitend het leggen van de kransen.
Bloemen leggen
Wil je zelf bloemen leggen? Er staan tot 17.00 uur bloemen klaar om neer te leggen of je kunt je eigen bloemen neerleggen. Ook hier gelden de coronaregels: houd afstand en kom niet in groepen naar het monument.
Hilversum
Ook in Hilversum is een en ander aangepast. Zo legt burgemeester Pieter Broertjes, namens het gemeentebestuur, op 4 mei om 10.00 uur een krans bij het verzetsmonument in het Rosarium. Ook kinderburgemeester Lise van der Ploeg doet dit namens de kindergemeenteraad. Stadsdichter Mieke van Zonneveld draagt een gedicht voor. Dit vindt allemaal in besloten kring, dus zonder publiek plaats.
Na deze officiële kranslegging kunnen bewoners en organisaties gedurende de rest van de dag bloemen leggen. Scouting Hilversum begeleidt dit en zorgt zo dat de maatregelen goed nageleefd worden. Op Begraafplaats Gedenkt te Sterven, aan de Oude Torenstraat, worden door de burgemeester bloemen gelegd bij drie monumenten. Vanaf 12.30 uur zijn de hekken van de begraafplaats open voor Hilversummers die willen herdenken met inachtneming van de geldende regels.
Vanaf het carillon in de Raadhuistoren brengt beiaardier Wim Ruitenbeek vanaf 12.30 uur een herdenkingsconcert. In het Rosarium wordt om 20 uur twee minuten stilte gehouden. Voorafgaand is er het signaal Taptoe, gespeeld door trompettist Jurjen Koetze van muziekgezelschap Excelsior. Na de 2 minuten stilte speelt hij het Wilhelmus. Via Ziggo kanaal 36 en KPN kanaal 1379 én via een livestream op https://www.livehilversum.com/nl/specials/vrijheid is de kranslegging in het Rosarium om 10.00 uur en om 20.00 uur de twee minuten stilte op 4 mei live te volgen.
Blaricum
Burgemeester Joan de Zwart legt op 4 mei, zonder publiek, een krans bij het monument. Op de website en op de social media van de gemeente wordt op 4 mei de toespraak van de burgemeester geplaatst.
Blaricummers kunnen ook zelf bloemen leggen: er staan van 10 tot 15 uur bloemen klaar om neer te leggen. Je kunt natuurlijk ook je eigen bloemen neerleggen. Ook hier gelden de coronaregels: houd afstand en kom niet in groepen naar het monument.
Laren
Ook in Laren een herdenking zonder publiek. Op 4 mei om 19 uur kun je wel live de toespraak van Nanning Mol volgen.
Bij het monument voor Joodse kinderen zal de derde herdenking ook sober zijn. Deze herdenking start om 15 uur en je kunt meekijken op de Facebook-pagina van Ineke Hilhorst.
Gooise Meren
Namens het college zal in alle kernen en op herdenkingsplekken gedurende de dag in beslotenheid een krans worden gelegd. Dat gebeurt echter niet om 20 uur met de twee minuten stilte. De gemeente Gooise Meren adviseert iedereen om thuis te blijven en daar rond dat tijdstip de Nationale Herdenking op televisie te volgen. Burgemeester Han ter Heegde: “Ga niet in gezelschap bloemen leggen op 4 mei, maar blijf thuis, kijk naar de tv, mijd sociale contacten en houd afstand tot elkaar.” In Naarden zal vanuit de Wilhelminakerk een herdenking plaatsvinden om 19 uur. Deze herdenking zal om 19:00 uur uitgezonden worden op GooiTV en via een livestream op het youtube kanaal van GooiTV.
Loosdrecht
In Loosdrecht is door de Historische Kring Loosdrecht een prachtig filmpje gemaakt, waarmee men stilstaan bij de herdenking van 4 en 5 mei. In het parkje rond het oorlogsmonument, aan het begin van de Molenmeent, zijn door de Kring doeken geplaatst met herinneren aan de oorlog en de bevrijding. Op 4 mei kan iedereen die dat wil vanaf half negen ’s morgens het parkje bezoeken, uiteraard met het inachtnemen van de regels. Van half acht tot half negen is het park afgesloten en zullen er bloemen worden gelegd door onder meer vertegenwoordigers van de gemeente, het voormalige verzet en de joodse gemeenschap. Vanaf 19.45 uur luiden de kerkklokken om alle Loosdrechters op te roepen buiten voor hun deur, in hun tuin of op hun balkon te gaan staan. Om twee minuten voor acht klinkt het signaal Taptoe door het dorp, gevolgd door twee minuten stilte en het Wilhelmus.
Lukt het niet om op 4 of 5 mei de doeken te bekijken? Het kan nog enkele weken daarna. Het initiatief komt van de lokale stichting SLOEP, in samenwerking met de Historische Kring Loosdrecht, IJsclub de Loosdrechtse Plassen en drukkerij ten Herkel. De film ’60 jaar vrijheid Loosdrecht’, die tijdens de feest- en herdenkingsweek werd getoond, is nu ook online te bekijken.
